???? انواع بطری‌های دارویی؛ نگاهی به کاربرد، جنس و ویژگی‌های تخصصی آن‌ها

مقدمه:
در صنعت داروسازی، بسته‌بندی داروها نقش بسیار مهمی در حفظ کیفیت، ماندگاری و ایمنی آن‌ها دارد. یکی از پرکاربردترین انواع بسته‌بندی، بطری‌های دارویی هستند که برای داروهای مایع، پودری یا حتی گرانولی مورد استفاده قرار می‌گیرند. بسته به نوع دارو، شرایط نگهداری، حساسیت به نور یا هوا، جنس و طراحی بطری دارویی نیز تفاوت دارد. در این مقاله، به بررسی انواع بطری‌های دارویی، ویژگی‌ها، کاربردها و تفاوت‌های آن‌ها خواهیم پرداخت.

1. بطری‌های شیشه‌ای دارویی
بطری‌های شیشه‌ای از قدیمی‌ترین و همچنان پرکاربردترین گزینه‌ها برای بسته‌بندی داروهای مایع هستند، به‌ویژه برای داروهایی که نسبت به اکسیژن یا رطوبت حساسند.
انواع آن شامل:

• بطری شیشه‌ای قهوه‌ای (عنبر رنگ): برای محافظت دارو در برابر نور

• بطری شیشه‌ای بی‌رنگ: مناسب برای داروهای کمتر حساس

• بطری شیشه‌ای سبز یا آبی: کاربرد خاص در محصولات دارویی یا آرایشی

مزایا: مقاومت بالا در برابر واکنش‌های شیمیایی، غیرقابل نفوذ بودن
معایب: شکننده بودن و وزن زیاد

2. بطری‌های پلاستیکی دارویی
با پیشرفت تکنولوژی، بطری‌های پلاستیکی سبک، مقاوم و مقرون‌به‌صرفه جایگاه مهمی پیدا کرده‌اند.

جنس‌های رایج:

• پلی‌اتیلن با دانسیته بالا (HDPE): سبک، مقاوم در برابر ضربه و رطوبت

• پلی‌پروپیلن (PP): مقاوم در برابر حرارت و مناسب برای استریل کردن

• پلی‌اتیلن ترفتالات (PET): شفاف، سبک و پرکاربرد در داروهای خوراکی

مزایا: سبک، مقاوم، قابل بازیافت
معایب: امکان نفوذ گازها یا بخارات در برخی موارد

3. بطری‌های دارویی قطره‌چکان‌دار (Dropper Bottles)
این نوع بطری‌ها برای داروهایی که باید به مقدار کم و با دقت مصرف شوند (مثل قطره‌های چشمی یا بینی) کاربرد دارند.

ویژگی‌ها:

• دارای درپوش قطره‌چکان

• امکان کنترل دقیق دوز مصرفی

• معمولاً از PET یا PE ساخته می‌شوند

4. بطری‌های اسپری‌دار دارویی (Spray Bottles)
برای داروهای تنفسی یا پوستی، بطری‌های اسپری‌دار طراحی شده‌اند تا مصرف آسان و بهداشتی فراهم شود.

کاربردها:

• اسپری‌های بینی، دهانی یا پوستی

• داروهای ضدعفونی‌کننده یا خوش‌بوکننده‌های دارویی

5. بطری‌های دارویی با درب ایمنی کودک (Child-Resistant Bottles)
برای جلوگیری از دسترسی کودکان به دارو، بطری‌هایی با درب مخصوص طراحی شده‌اند که باز کردن آن‌ها نیاز به نیروی خاص یا چرخش ترکیبی دارد.

این بطری‌ها اغلب برای داروهای خوراکی خطرناک یا قرص‌هایی با دوز بالا استفاده می‌شوند.

جمع‌بندی:
بطری‌های دارویی علاوه بر نگهداری دارو، وظیفه محافظت از کیفیت، سلامت و دوز صحیح مصرف دارو را نیز بر عهده دارند. انتخاب نوع بطری مناسب بسته به نوع دارو، شرایط نگهداری، نحوه مصرف و عوامل محیطی انجام می‌شود. آشنایی با انواع این بطری‌ها برای تولیدکنندگان، داروسازان و حتی مصرف‌کنندگان حرفه‌ای دارو، اهمیت زیادی دارد.